Buitenbeentje... Landgoed Tongeren, wandelen op een bijzondere plek met een rijke geschiedenis

Bij de Veluwe denken veel mensen meteen aan Nationaal Park De Hoge Veluwe, dat met recht en reden een fantastische plek is om te wandelen of fietsen (zie ook mijn blog Op de witte fiets door Nationaal Park De Hoge Veluwe). En dan is er ook nog Nationaal Park Veluwezoom, waar ik ook al meerdere wandeluurtjes doorbracht. Deze keer kozen we ervoor het in de Noord-Veluwe te gaan zoeken, meer bepaald in de buurt van Epe. Rondom dit dorp - dat trouwens een gezellig centrum heeft met veel winkels en horeca - liggen uitstrekte bossen en heidevelden. De natuurgebieden rijgen zich aan elkaar: de Dellen, de Renderklippen, Majuba en Scherpenberg, 't Eperholt, ...

Rond de buurtschap Tongeren vind je Landgoed Tongeren, één van de grotere particuliere landgoederen in Nederland. Het bestaat grotendeels uit bos, afgewisseld met heide en landbouwgebied. Het is opengesteld voor het publiek en je kan er urenlang dwalen over de (bos)paadjes. Ook de fietser komt hier aan zijn trekken, want meerdere fietsknooppunten doorkruisen het gebied.

Een van de plekjes waar je met de fiets niet kan/mag komen is het vlonderpad. Nu ben ik zelf fan van dit soort paadjes, dus vind ik het altijd super er eentje op mijn route te hebben. Dit exemplaar van zo'n 300 meter lang brengt je met droge voeten door het natte natuurgebied van het Wissels Veen, geen overbodige luxe met de regenval van de afgelopen weken. Midden in het vlonderpad ligt een "knik", wat je nog een beter zicht geeft op het omringende water. Héél mooi!

De natuurlijke rijkdom op het landgoed is groot: naast loof- en naaldbomen vallen er eveneens bijzondere planten te bespeuren zoals verschillende veenmossen, zeldzame orchideeën en zelfs de vleesetende kleine zonnedauw. De fauna biedt evenzeer genoeg variatie: van oudsher is dit het leefgebied van edelherten, damherten, reeën, dassen, vossen en wilde zwijnen, maar ook de wolf heeft zijn weg naar hier teruggevonden. Het is er ook rijk aan vogelsoorten (van weidevogels zoals de kievit tot de buizerd), insecten (zoals libelles en vlinders) en amfibieën (waaronder de levendbarende hagedis).

Een deel van het bos is afgesloten als rustgebied voor het wild en een deel is stiltegebied... het is dus het ideale speelterrein voor rustzoekers.

Bovendien vind je hier sporen van een rijke geschiedenis. Zo zijn er op het landgoed grafheuvels die stammen uit de bronstijd. Wat de archeologen in de heuvels gevonden hebben, werd overgebracht naar het Natuurhistorisch Museum in Leiden. 

Uit de middeleeuwen dateert dan weer de leemkuil, een kuil die ontstond doordat mensen leem afgroeven. Dit leem werd dan onder andere gebruikt voor vloeren en bakovens; het is immers waterdicht en hittebestendig. De kuil vulde zich met regenwater en vandaag doet de kuil dienst als waterplas in een in 1850 aangelegd park met sierbomen en rododendrons.

Nog recenter is het meer dat in 1950 ontstond toen de A50 tussen Zwolle en Apeldoorn werd aangelegd en men zand nodig had. Rondom het meer staan mooie dennen waartussen stroken werden vrijgelaten zodat je als wandelaar een glimp ervan kunt opvangen.

Wij gingen een paar keer op ontdekking in dit mooie stukje Veluwe. Naast de gemarkeerde paaltjesroutes door het gebied (routes door het landgoed ter beschikking gesteld op RouteYou, zie praktische info), kan je met een navigatieapp zelf de mooiste routes uitstippelen. Afwisseling genoeg. Het landgoed bestaat uit zo'n kleine 400 ha bos, zowel loof- als naaldbos. Liefhebbers van (milde) hoogteverschillen kunnen hun hartje ophalen op de Tongerense Heide, zij die van water houden hebben de keuze tussen het Wissels Veen en het Smitsveen. Combineer dit alles met wat authentieke boerderijen en wat weidegronden en je hebt het perfecte recept voor een topwandeldag!

Praktische info:

vertrek: parking kruising Molenweg/Le Chevalierlaan, Epe (NL) (gratis) of parking Wisselse Veen, kruising Boerweg/Veenweg, Epe (NL) (gratis). Op de eerste parking vertrek je voor de groene en rode paaltjesroute, op de tweede voor de gele paaltjesroute. De routes combineren is perfect mogelijk.

routes: groene paaltjesroute 6,2km (RouteYou - Tongerense Bergroute - groen) ; rode paaltjesroute 4km (RouteYou - Heideroute - rood) ; gele paaltjesroute 3km (RouteYou - Tongerense Beekroute - geel)

mijn persoonlijke scores: algemeen 9,5/10 - stilte 9,5/10

Wandelknooppunten zijn er (nog) niet in dit gebied, fietsknooppunten wel.

De fietsnetwerken krijgen regelmatig een update. Check daarom voor je vertrekt een routeplanner zoals bijvoorbeeld Fietsknooppunt.

Paar bankjes. Geen horeca.

Meer weten over Langoed Tongeren? Neem dan een kijkje op de officiële website Landgoed Tongeren.

Voor toeristische info over deze regio kan je o.a. terecht op Visit Veluwe.

© 2023 Bouncing Kate - Alle rechten zijn voorbehouden.